Medya, kitlelerin düşünce yapılarına müdahale edebiliyor... Bu yüzden ona kızıyoruz ama onsuz da olamıyoruz.
Tony Buzan (d.1942) beyin ve öğrenme teknikleri üzerinde önde gelen otoritelerden biri olarak 'Mind Maps' (Zihin haritaları) ve 'Mental Literacy' (Zihinsel okur-yazarlık) gibi kavramların yaratıcısıdır.
Zihin, medya, doğru iletişim vs. gibi konular Batı dünyasında 30 yıla yakın süredir gündemde.
Orijinali 1984 yılında basılan kitabın Türkçesi ancak 1995'te çıkabilmişti.
İnsanlara 'neyi bilmeleri gerektiğini' söyleyerek, kendileri dışındaki olayları ve olguları 'nasıl algılamaları gerektiğini' empoze etmek mümkündür.
Kitlesel iletişim araçları (medya) üzerinde inisiyatif ve kontrol sahibi olunarak; gerçekte hiç var olmamış olguları veya hiç cereyan etmemiş olaylar 'tartışılmaz ve somut gerçekler' olarak lanse etmek; ve gene aynı şekilde, son derece somut ve gerçek olayları 'hayal ürünü ve safsata' olarak göstermek de mümkün olabilmektedir.
Aklıbaşında herkes bu gerçeğin çok uzun bir süredir farkında. Bu konuda yapılmış çok sayıda akademik çalışma ve popüler bilgi kaynağını Internet üzerinde kısa bir araştırmayla hemen bulabilirsiniz.
İlkesel açıdan hemen hepimiz aynı fikirdeyiz: İnsanların 'doğru bilgilendirilmesi' gerektiğini söylüyor ve 'kitlesel manipülasyonların' ahlaksız ve tehlikeli girişimler olduğunu iddia ediyoruz. İnsanların böyle bir dezenformasyon tehlikesinden korunması gerektiği konusunda fikirler ileri sürüyoruz.
Ama şurası bir gerçek ki aşağıdaki düşünceler hemen hepimizin aklından geçiyor:
Aslında biz haklıyız, diğerleri haksız
Çünkü bizim gibi düşünmeyen insanlar ya cahil ya da kötü niyetli
Bizim gibi 'doğru' düşünenlerse azınlıkta kalmış durumda
Yanlış ve haksız görüşlere sahip diğer insanların 'tehlikeli şekilde' çoğunluk oluşturmuşlar
Biz, medyadan kaynaklanan manipülasyonlara karşı uyanık ve dikkatliyiz
Ama diğer yandan, yanlış şekilde bilgilendirildikleri için yanlış ve haksız görüşlere sahip diğer insanların aslında 'doğru şekilde yönlendirilebilirlerse' herşeyin daha güzel ve olumlu olacak...
Bu yukarıdaki düşüncelere sahip olan insanlar, aslında ilkesel olarak medyanın tarafsız olması gerektiğini söyleseler de, kendi amaç ve görüşlerine uygun fikirlerin medya üzerinden kitlelere empoze edilmesine aslında olumlu yaklaşıyorlar.
AKLINI EN İYİ ŞEKİLDE KULLAN
Tony Buzan'ın orijinal ilk basımı 1984'te yapılan Make the Most of Your Mind adlı kitabının Türkçe olarak Aklını En İyi Şekilde Kullan adıyla ilk olarak 1995'te basılmış versiyonunda bazı ilginç saptamalar var.
Tony Buzan'ın okurlarına zihin geliştirme egzersizleri önerdiği bu kitabın Mantık ve İrdeleme başlığı taşıyan dokuzuncu ve son bölümü tamamen 'medya yoluyla iletilen mesajları doğru okuma ve anlama' yeteneğinin geliştirilmesi konusuna ayrılmış.
Şöyle diyor Tony Buzan: "İletişimin giderek önem kazandığı ve gün be gün siyasi liderlerimizin, televizyon ve radyomuzun, gazete ve dergilerimizin, idari ve bilimsel danışmanlarımızın 'sözlerinin ardındaki' gerçeğe ulaşmamız gereken bir dünyada, hepimizin mantıksal irdeleme kapasitemizi geliştirmesi gerekmektedir.
Propaganda ve ikna teknikleri ustalaştıkça, sapı samandan ayıracak zihinsel donanım da ustalaşmıştır..."
Şimdilerde Medya Okur-Yazarlığı dersini ilköğretim okullarımızın müfredatına sokmayı başardık. Fakat bu dersi işleyecek öğretmenlerin donanım ve yöntemleri konusunda kuşku duymaya devam ediyoruz.
Okur yorumlarına baktığımızda anlıyoruz ki gidecek daha çok yolumuz var!..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.